استفاده‌ی ما از تکنولوژی بصورت روزافزون افزایش می‌یابد. بطور میانگین مردم در حدود ۱۰ ساعت روز خود را صرف دیدن صفحات نمایش دیجیتالی می‌کنند. بزرگترین مشکل در این زمینه، قرار گیری چشم‌ها در برابر نور LED بوده که شدت بالای نور آبی ساطع شده از آن باعث خستگی چشم‌ها شده و با ایجاد رادیکال‌هایی در چشم منجر به آسیب به شبکیه می‌شود.
خطرات نور آبی برای چشم
نور آبی جزئی از نور مرئی با طول موجی در حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ نانومتر بوده، طول موج کوتاهی داشته و بنابراین بسیار پر انرژی است و با سرعت بالاتری نسبت به سایر نورها منعکس می‌شود. نور آبی نقش بسیار مهمی در تنظیم چرخه‌ی خواب و بیداری، تقویت عملکرد شناختی در طول روز و بهبود خلق و خو ایفا می‌کند. این نور با طول موج کوتاهی که دارد، عمیق‌تر از سایر طول موج‌ها به چشم نفوذ کرده و به شبکیه چشم می‌رسد. در نتیجه موجب القای استرس اکسیداتیو شده و این اتفاق بیانگر عدم تعادل بین تولید گونه‌های فعال اکسیژن و توانایی بدن برای مقابله با اثر مخرب آن‌ها است. این محصولات در مقادیر بالا ممکن است موجب آسیب جدی به اجزای سلولی همچون DNA، پروتئین‌ها و لیپید‌ها شود.
در طول زمان نیز، این استرس اکسیداتیو به ایجاد دژنراسیون ماکولا وابسته به سن کمک می‌کند، که از دلایل از دست دادن بینایی در افراد مسن است. براساس تحقیقات، قرار گرفتن در معرض نور آبی در پیشرفت این بیماری نقش دارد.
قرار گیری طولانی مدت در معرض نور آبی ساطع شده از صفحه نمایش، کنتراست بصری چشم را کاهش داده و باعث خستگی چشم، خشکی، تاری دید و سردرد می‌شود. همچنین تمرکز و نگاه ممتد بر روی صفحه نمایش‌های دیجیتال، عضلات چشم را تحت فشار قرار داده و منجر به خستگی و ناراحتی چشم می‌گردد.
خطرات نور آبی موبایل برای چشم
تابش مداوم نور آبی به چشم‌ها، تاثیرات مثبت و منفی فراوانی داشته که برخی از آن‌ها عبارتند از:
تاثیر نور آبی بر بهداشت خواب
نور آبی تاثیرات فراوانی بر الگوهای خواب داشته و در چرخه‌ی طبیعی خواب و بیداری بدن (ریتم شبانه روزی) اختلالاتی ایجاد می‌کند. استفاده از وسایل دارای تابش نور آبی به ویژه در ساعات عصر و شب، تولید ملاتونین را سرکوب می‌کند. هورمون ملاتونین در تنظیم چرخه‌ی خواب و بیداری موثر است.
نور آبی ساطع شده از وسایل دیجیتالی، مشابه نور آبی طبیعی روز بوده و از این رو کار کردن با این وسایل هنگام عصر یا شب، مغز با دریافت سیگنال‌هایی تصور نموده که هنوز روز است و از ترشح ملاتونین جلوگیری می‌کند. در نتیجه به خواب رفتن و داشتن خواب منظم به دشواری صورت می‌گیرد.
از دیگر تاثیرات نور آبی بر خواب می‌توان به تاخیر در شروع خواب، کاهش کیفیت و طول مدت خواب، کم خوابی، خواب آلودگی در طول روز، خستگی و اختلال در تمرکز اشاره نمود.
تاثیر نور آبی بر خلق و خو
طبق مطالعات، قرار گیری در معرض نور آبی در طول روز به بهبود خلق و خو، هوشیاری و بهبود عملکرد شناختی کمک می‌کند. نور آبی در طول روز به تنظیم ساعت داخلی بدن کمک کرده و ما را در طول روز هوشیارتر و فعال‌تر نگه می‌دارد. به همین دلیل قرارگیری در معرض نور طبیعی در صبح برای تنظیم چرخه‌ی خواب و بیداری مفید است.
آسیب نور آبی در کودکان
کودکان و نوجوانان اغلب بیش از بزرگسالان در معرض نور آبی بوده و به میزان بیشتری نیز مستعد تاثیرات آن بر خواب هستند.
تاثیر نور آبی بر شب کوری
هیچ یافته‌ای مبنی بر تاثیر مستقیم نور آبی بر شب کوری وجود ندارد. با این‌حال تابش نور آبی ممکن است بر دید افراد مبتلا به شب کوری در شرایط کم نور تاثیر بگذارد. در نتیجه به افراد مبتلا به شب کوری توصیه می‌شود تا با مدیریت نور آبی، برای بهینه سازی راحتی بصری خود، از نور و فیلترهای مناسب استفاده کنند.
راه‌های محافظت از چشم در برابر نور آبی
برای محافظت از چشم‌ها و جلوگیری از خستگی چشم ناشی از نور آبی، راه‌هایی وجود دارد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:
استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی را محدود کنید.
برای به حداقل رساندن آسیب‌های ناشی از نور آبی، زمان استفاده از صفحه نمایش را محدود کرده و در طول استفاده به طور منظم به چشمان خود استراحت دهید. به ازای هر ۲۰ دقیقه، ۲۰ ثانیه به چشمان خود استراحت داده و از صفحه نمایش دوری کنید.
تنظیمات را در دستگاه دیجیتال خود تغییر دهید.
در دستگاه الکترونیکی خود، نور را تنظیم کرده و حالت شب (Night mode) یا فیلتر نور آبی (Blue light filtering) را فعال نمایید. انجام این کار به ویژه در عصر یا شب هنگام، به ایجاد نور گرم‌تر و ملایم‌تر کمک نموده و فشار روی چشم‌ها را کاهش می‌دهد.
از عینک فیلتر نور آبی استفاده کنید.
استفاده از عینک فیلترکننده‌ی نور آبی (Blue cut)، یک لایه‌ی محافظتی در برابر مواجهه با نور آبی ایجاد می‌کند. این عینک با داشتن فیلترهای جذب کننده‌ی نور آبی، میزان رسیدن مقادیر این نور به چشم را کاهش داده و خستگی چشم و ناراحتی احتمالی ناشی از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور آبی را به حداقل می‌رساند.
سخن پایانی
نور آبی، بخشی از نور مرئی با طول موج ۴۰۰ تا ۵۰۰ نانومتر بوده و نقش‌هایی اعم از تنظیم ترشح هورمون‌ها، تنظیم چرخه‌ی خواب و بیداری، بهبود خلق و خو و تقویت عملکرد شناختی در طول روز را ایفا می‌کند. این نور با طول موج کمی که دارد، عمیق‌تر از سایر طول موج‌ها به چشم نفوذ کرده و به شبکیه می‌رسد. قرار گیری بیش از اندازه در معرض نور آبی، منجر به عوارضی همچون خستگی و خشکی چشم، تاری دید و سردرد شده و به چشم‌ها آسیب می‌زند. در این مقاله از وبسایت شفاف، علاوه بر بررسی تاثیرات نور آبی بر چشم، به ارائه روش‌های مراقبت از چشم در برابر نور آبی پرداختیم.
